اقتصاد ایران: یک گام به جلو صد گام به عقب

Day 999, 09:20 Published in Iran Iran by Deleted ACC Hosseini

تیم اقتصادی دولت جدید سیاست های اقتصادی جدیدی در پیش گرفته که شروعش با تصویب مالیاتهای جدید بوده (که متاسفانه مجلس هم باهاش موافقت کرد) و ادامش با کاهش ارزش ریال همراه خواهد بود. از دید من و تعدادی از عزیزان، این سیاست های جدید میتونه در کوتاه مدت باعث شکوفایی اقتصادی ایران بشه ولی در بلند مدت میشه گفت به نوعی سقوط به پرتگاهه.
تغییر سیاسیتهای کلی اقتصادی از طرف دولت میتونه بصورت موقت اقتصاد ایران رو شکوفا کنه ولی در آینده برای اقتصاد مثل سم عمل میکنه و اقتصاد ایران رو به کلی فلج خواهد کرد، من با همکاری تعدادی از دوستانم از طریق این مقاله آینده ی اقتصادی ایران را پیش بینی میکنیم و این مدرک در آینده قابل استناده تا تیم اقتصادی دولت فعلی در آینده مسئولیت این تصمیماتشون رو به عهده بگیرن و متوجه عواقب این تصمیمات غلط باشن.

توضیح نمونه ای از اتفاقی که با مالیاتهای جدید قراره برای اقتصاد ما بیافته:



مرحله اول:

مالیات واردات در اغلب اقلام بالا رفته. خوب این سبب میشه دیگه کسی به کشور ما جنسی صادر نکنه (اجناسی که مالیات واردات بالایی براشون در نظر گرفته شده) . تولید کننده های ما میمونن و بازار مصرف داخلی. حالا فرض میکنیم این مالیاتها قرار نیست حالا حالاها تغییر کنن. تولید کننده ها سود زیادی میکنن چون رقیب ندارن. وقتی سود تولید کننده زیاد بشه، تولید کننده های جدید به بازار اضافه میشن و این یعنی تولید بیشتر در حالی که مصرف داخلی تقریبا ثابت مونده. از طرفی هم چون کارگر کم داریم حقوق ها در اثر رقابت تولید کننده ها برای جذب کارگر مورد نیاز مدام افزایش پیدا میکنه (توجه کنید که بحث ورود کارگرای خارجی که به دنبال کار با حقوق بالا هستند هم خیلی نمیتونه کمبود کارگر ما رو جبران کنه و قطعا اونقدری خارجی وارد ایران نمیشه که جبران کمبود ها بشه) و این معنیش افزایش قیمت تمام شده محصولاته، یعنی محصولی رو که مثلا فلان کشور با 0.006 گلد تولید میکنه، ما تو ایران فرضا 0.009 گلد تولید خواهیم کرد. تولید زیاد شده ولی مصرف نه. چی میشه؟ واضحه که جنسا رو دست تولید کننده میمونه و کسی نمیخره. خوب چاره چیه؟ باید بازار های جدیدی برای عرضه محصولاتمون پیدا کنیم. این یعنی باید جنسای اضافه رو صادر کنیم. ولی یه سوال مطرحه و اون اینکه آیا میشه این جنسا رو صادر کرد؟ پاسخ منفیه. اما چرا؟ چون جنسی که تو بازار های جهانی داره با قیمت مثلا 0.006 گلد تولید میشه و مثلا با قیمت 0.007 گلد فروخته میشه رو ما تو ایران داریم 0.009 گلد تولید میکنیم (به دلیل گرون بودن مواد اولیه و کارگر که بر اثر ایجاد بازار انحصاری تو کشور به وجود اومده) و در نتیجه صادرات این محصولات به معنیه یک زیان قطعی هست. پس صادر هم نتونستیم بکنیم.



مرحله دوم:

در این اوضاع چه کاری از دست ما ساخته هست (چون مالیاتها تصویب شدن و به نظر هم نمیاد تا پایان این دولت تغییر کنن)؟ فقط یک راه میمونه که جلوی نابودی این تولید کننده ها گرفته بشه (البته تعطیلی خیلی از این کارخونه ها بعد از یک مدت قطعیه اما میشه کمی این ضرر رو کاهش داد). تنها راه ما اینه که مالیات ها رو دوباره جوری تنظیم کنیم که واردات به کشور انجام بشه و رقبای خارجی برگردن. اما در کنارش ارزش پول هم باید کاهش پیدا کنه. چرا؟ خوب این نیاز به کمی توضیح داره.
فرض کنیم ما در مثلا اواخر کار این دولت ارزش پولمون 0.025 در مقابل طلا هست. جنسی رو تولید کردیم که 1 ریال برامون تولیدش هزینه برداشته و این یعنی قیمت تمام شده اون جنس 0.025 طلا هست و فرض میکنیم اون رو تو بازار جهانی با قیمت 0.02 طلا خرید و فروش میکنن و فرض هم کردیم به دلایلی که در مرحله اول گفتم، قیمت تمام شده تولید ما از بازار های جهانی بیشتر شده. تنها کاری که میتونیم بکنیم تا بتونیم تولیداتمونو تو بازار های جهانی بفروشیم و ضرر ریالی نکنیم اینه که ارزش پولمونو به 0.02 برسونیم. اینجوری اگه جنسایی که تو انبارمون باد کرده رو در بازار به قیمت 0.02 گلد هم بفروشیم باز هم از نظر ریالی ضرر نکردیم.



خوب الان مشکل چیه؟

مشکل اینه که تیم اقتصادی دولت به موازات تصویب این مالیاتا داره ارزش ریال رو هم در مقابل طلا کاهش میده. خوب ممکنه بگید این کار که همون توصیه ایه که من برای صادرات کردم.
حرفتون درسته اما این راهکار زمانی میتونه به ما کمک کنه که مالیات ها رو برگردونده باشیم به حالت قبل و با استفاده از کاهش ارزش پول بخوایم جنسایی که بر اثر این مالیاتها تو انبارا مونده (طبق توضیح مرحله اول) رو آب کنیم و جلوی این سقوط رو بگیریم.

حالا اشکال کار دولت چیه؟

تیم اقتصادی دولت اومده مالیاتا رو به شکلی که میدونیم طوری تغییر داده که واردات صورت نگیره و فرایند ذکر شده در "مرحله اول" پیش میاد. تیم اقتصادی دولت برای مخفی کردن اثرات سوء این تغییرات، الان ارزش پول رو هم کم میکنه و تولید کننده با خوشحالی شروع به تولید میکنه و جنساشو میفروشه و به خاطر کاهش ملایم در ارزش پول، با اینکه قیمت تمام شده داره بالا میره، جنسای مازاد رو هم در بازار های جهانی به فروش میرسونه (همونطور که تو "مرحله دوم" توضیح دادم) و تقریبا تا پایان دوره ریاست جمهوری رکسار این روند به خوبی طی میشه و اقتصاد رونق نسبی میگیره. اما، اینجا یه امای بزرگ پیش میاد و اون اینه که اگه مالیاتها اصلاح نشده باشن اون روندی که در "مرحله اول" گفتم باز هم پیش میاد با این تفاوت که اینبار کمی دیر تر این اتفاق میافته.یعنی این کاهش ارزش پول تا یه جایی میتونه به ما کمک کنه اما ما که همیشه نمیتونیم ارزش پولمونو کاهش بدیم. پس در یه نقطه باید کاهش ارزش رو متوقف کنیم و این نقطه همون جاییه که دیگه نمیتونیم صادر کنیم و انبارامون همینطور شروع به پر شدن میکنن. اینبار دیگه نمیتونیم از راه حل ارائه شده در مرحله دو (کاهش ارزش پول در کنار اصلاح مجدد مالیاتها) استفاده کنیم و اینجاست که ورشکستگی و نابودی کارخونه دارهایی که به علت رونق زود گذر و گول زننده اقتصاد ایران، اومدن سرمایه گذاری کردن و الان کلی جنس رو دستشون باد کرده.



توضیح اشتباهات تیم اقتصادی دولت:

اشتباه اول: دولت یک سری مالیاتهایی رو اومد تو مجلس با فشار رئیس و اعضای دولتی مجلس به تصویب رسوند که هر چه ما و بعضی دوستان دیگه فریاد زدیم اشتباهه، گوشش بدهکار نبود.
اشتباه دوم: دولت داره با کاهش ارزش پول، تنها راهی رو که برای نجات از این وضعیت در دوره های بعدی مجلس و ریاست جمهوری باقی میمونه، مسدود میکنه و اونو در جهت رونق موقت اقتصاد، از بین میبره.

سخن پایانی:

دولت محترم (تیم اقتصادی دولت) داره با این کار تیشه به ریشه اقتصاد میزنه به طوری که در پایان دوره ریاست جمهوری رکسار ما یه اقتصاد شکوفا خواهیم داشت (به صورت حبابی) ولی بعد از اون به دلایلی که در بالا گفته شد، اقتصاد ما به سرعت سیر نزولی طی میکنه و زیان بزرگی میبینه.

این وسط فقط یه عده میان میگن ما اقتصاد ایران رو آباد کردیم ولی دولت بعدی اومدو خرابش کرد و افرادی هم که از اقتصاد اطلاع زیادی ندارن براشون هورا میکشن و به به و چه چه میکنن در حالی که نمیدونن تیم اقتصادی این دولت یه تخم لق رو داره برای اقتصاد ما میکاره که در کوتاه مدت باعث رشد اقتصاد میشه ولی در بلند مدت سبب زمین خوردن اقتصاد ایران (با کله) میشه و تنها راه نجات آینده (که همون کاهش ارزش پول باشه) رو هم داره در جهت این بی تدبیری خودش مصرف میکنه.باید بدونیم که اثرات آتی سیاست های اقتصادی این دولت به حدّی فجیع هست که خدا به دولت های بعدی صبر باید بده.در واقع بدون داشتن جنگ لیاونینگ دوم، کشور دچار بحران های اقتصادی بعد از جنگ لیاونینگ می شه.

این یک پیشبینی از وضعیت آتی اقتصاد ایرانه که با توجه به سیاست های اعمال شده توسط تیم اقتصادی دولت انجام شده و در آینده قابل استناد خواهد بود.