Neden HAYIR III: 3 Madde, 3 Felaket

Day 3,433, 09:13 • Published in Turkey Turkey • by Walpole

Sevgili panpalarim,

16 Nisan’a iki gunumuz kaldi.

Bu 18 maddelik anayasa degisikligi onerisinin Meclis’te hile ve hurdayla oylanmasinin uzerinden ise 3 aya yakin bir zaman gecti.

O gunlerde Turkiye Barolar Birligi guzel bir is yapti, bu anayasa degisiklik paketini madde madde eski hali ve yeni hali yanyana tablolayarak bir websitesi olusturdu, hepimizin bilgisine sundu.

Bahsettigim website sudur: http://anayasadegisikligi.barobirlik.org.tr/Anayasa_Degisikligi.aspx

Hayir oyu vermede ya da oy vermeye gidip gitmeme konusunda tereduttleri olanlar, Allah rizasi icin oturup okusun, ve nasil bir ucubeye Evet istendiginin farkina varsin.

Bu makalede ben hayati derecede tehlikeli buldugum 3 maddeden bahsedecegim.


1- Cumhurbaskani Kararnamelerinin kapsami

Malum, Anayasa degisikligi ile eskiden “kanun hukmunde kararname” dedigimiz seyin ismi “Cumhurbaskanligi kararnamesi”’ne donusturuluyor. Lakin degisiklik sadece isimde kalmiyor.

Mevcut anayasamizda hukumetin bir konuda kanun hukmunde kararname cikarabilmesi icin, meclisin bir kanun cikararak bu yetkiyi hukumete vermesi gerekiyor. Yani hukumet kafasina estigi sekilde istedigi konuda KHK cikaramiyor, sadece meclisin musade ettigi konularda bu yetkisini kullaniyor.

Onerilen degisiklikle, anayasanin 87. Maddesinde siralanan TBMM’nin gorev ve yetkileri icinden “ Bakanlar Kurulunu ve bakanları denetlemek; Bakanlar Kuruluna belli konularda kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek;” ifadesi toptan kaldirilarilirken, 104. Maddeye temel hak ve hurriyetlere dokunmadigi surece “Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.” ifadesi eklenmektedir.

Bunun anlami, Cumhurbaskanina gel ulkeyi pasa gonlunden gecen neyse kararnamelerinle istedigin gibi yonet demektir.

Bu cok fena yaw diyorsaniz, daha durun, bitmedi.

Anayasanin 119. Maddesinde duzenlenen olaganustu hal rejimi maddesinde kullanulan ifade su: “Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, 104 üncü maddenin onyedinci fıkrasının ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. ”

Yani, pasa gonlunce 6 ay icin olaganustu hal ilan edebilen cumhurbaskani, o 6 ay boyunca anayasada guvenceye alinmis temel hak ve ozgurlukleri gormezden gelerek kararname cikarabilir.

Bunun daha acik ifade edilmis hali, cumhurbaskani olaganustu hal ilan ettigi 6 ay sure zarfinca anayasayi rafa kaldirabilir demektir.



2- HSYK uyelerinin belirlenmesi ve yargi bagimsizligi.

2010’daki degisiklikten once 7 uyesi vardi kurulun. Bakan ve mustesar disindaki 5 uye Yargitay ve Danistay kurullarinda yapilan secimle belirleniyordu.

2010’daki degisiklikle uye sayisi 22’ye cikti. Bakan ve mustesar disindaki 20 uyenin 4’unu cumhurbaskani atamaya basladi, geri kalan 16’sini ise hakimler ve savcilar kendi aralarinda yaptiklari secimle belirlemeye basladilar (3 Yargitaydan, 2 Danistaydan, 1 Adalet akademisinden, 7 birinci sinif adli yargi uyeleri tarafindan, 3 birinci sinif idari yargi organlari tarafindan).

Simdi 2 gun sonra oylayacagimiz anayasa degisikligi onergesi eger Kabul edilirse, HSYK’nin uye sayisi 13’e dusurulurken, HSYK’nin yargi uyeleri tarafindan oylanarak belirlenen uye sayisi sifira dusuruluyor.

Evet sifira.

Bundan boyle, 13 uyeli HSYK’nin, bakan ve mustesar dahil 6 uyesini cumhurbaskani atayacak, kalan 7 uye de secimle TBMM’de oy cogunliugu ile belirlenecek, ki bu da cumhurbaskaninin dolayli yoldan kalan 7 uyeyi sececegi anlamina geliyor.

Yani HSYK tamamen siyasallasiyor.

Peki bu neden onemli.

Onemli, zira HSYK yargi organinin personel daire baskanligi gibi birsey. Yargitay uyelerinin tumunu, Danistay uyelerinin ¾’unu, Turkiye genelindeki tum hakim ve savcilaarin terfisini, tayinini, meslekten uzaklastirmasini yapan organ HSYK.

Yani HSYK’yi siyasallastirip yurutme erkinin kontrolune verdiginizde, Turkiye genelinde tum yargiyi siyasallastiriyorsunuz.

Hani nerde yargi bagimsizligi.

Bu HSYK degisikligi ile tum ulkenin adliyeleri AKP’li hakim ve savcilarla doldugunda o ulkede adalet kalir mi?



3- Cumhurbaskani yardimcilari ve bakanlarin sorumsuzlugu, dokunulmazligi

Anayasa degisikligindeki en sikintili noktalardan biri bu yardimcilar ve bakanlar kurulu meselesi. 106. Maddede duzenlenmis diyecem, ama duzenlenmemis, resmen ortaya fiskirtilmis.

Cumhurbaskani yardimcilarinin sayisinin kac olacagi belli degil, birden fazla olacak denilmis sadece.

Cumhurbaskani yurtdisinda oldugunda, rahatsizlandiginda ya da gorevdeyken vefat ettiginde bu yardimcilardan biri tam yetki ile cumhurbaskanligina vekalet edecek.

Hic bir temsil yetkisi yokken, sandikta tek oy almadan yapabilecek bunu.

Eee hadi CB yurtdisina giderken yerine belli bir yardimciyi vekil birakti, aniden rahatsizlanir ya da vefat ederse, sayisi belli olmayan yardimcilardan hangisi cumhurbaskaninin yerine gececek, saray koridorlarinda vurusup, son sag kalan mi CB’ye vekalated edecek, belli degil.

Derseniz ki bu baskanli sitemi, boyle olmasi gerek, ben de sorarim, Amerika’da baskanlik secimine neden baskan ve baskan yardimcisi beraber giriyor. Zira baskana birsey olursa, yerine gececek kisinin temsil mesruiyetine sahip olmasi sart da ondan.

Gectik,

Bu bakanlar ya da cumhurbaskani yardimcilari kime karsi sorumlu?

Halka degil.

Meclise de degil. Zira artik ne gensoru diye birsey var (99. Madde toptan kaldiriliyor) ne de Meclis sorusturmasi (100. Madde toptan kaldiriliyor)

Bitmiyor.

105. maddede cumhurbaskanina giydirilen dokunulmazlik zirhinin tipkisinin aynisi, 106 maddede, bakanlara ve cumhurbaskani yardimcilarina da giydiriliyor. Ustelik gorev surelerince degil, omurlerinin sonuna kadar giyecekleri bir zirh.

Meclisteki 600 vekilin 401’nin oyu olmadan hicbirisini omurlerinin sonuna kadar Yuce divana yargilanmaya gonderemiyorsun.


Ozetle panpalarim,

Pazar gunu oylayacagimiz anayasa degisikliginin, yukarida bahsettigim 3 maddesindeki degisikligin vuku bulmasi durumunda olcak 3 sey sudur:

1- Zaten Yurutme organinin tahakkumu altindaki Meclisin iyice guduklesmesi, islevsizlesmesi

2- Edirne’den Kars’a, buyuk sehirlerden kazalara ulkenin genelindeki tum yargi kurumlarinin yurutmenin tahakkumu altina girip siyasallasmasi, adalet dagitma islevini kaybetmesi

3- Cumhurbaskani, ve etrafindaki kim oldugunu bilmedigimiz, secmedigimiz, hesap soramadigimiz, dava edemedigimiz, kovamadigimiz bakanlar, yardimcilar, danismanlar guruhunun elindeki yurutme erkinin, sirf yasama ve yargiyi degil, 80 milyon hepimizi vatandasliktan kulluga donusturecek bir rejimin dogmasi.

Davullar calarak gelen bu buyuk felakete sandikta dur diyelim.

Eger bunu basaramazsak, ulkemizi cok ama cok karanlik gunler bekliyor.

Sagilarimla,
Walpole.

Not:
Asagidaki yorumlar kismina soru-cevap formatinda ek degerlendirmeler de yazacagim aklima geldikce. Siz de yazin, bu anayasa degisiklik paketinin ne olup ne olmadigini mumkun oldugunca detayli ozetleyelim hep beraber.